Sylwetki szybowników polskich związanych ze Szkołą Szybowcową
w Bezmiechowej.

Wanda Modlibowska

(1909 – 2001)

Urodziła się w 1909 roku. Lotnictwem zainteresowała się    w 1930. Trzy lata po otrzymaniu licencji pilota zaciekawiło ją szybownictwo. Od początku kariery szybowcowej towarzyszyły jej sukcesy. Szybko uzyskała drugi i trzeci stopień pilota szybowcowego, jednak dopiero rok 1937 był dla pilotki najbardziej owocny. Właśnie wtedy, w dniach 13/14 V na „Komarze” – SP-422 Wanda Modlibowska utrzymała się  w powietrzu 24 godziny i 14 minut – ten światowy rekord był niepobity przez 12 lat. Jako pierwsza kobieta w Polsce otrzymała Srebrną Odznakę Szybowcową. W czasie II wojny światowej była żołnierzem Armii Krajowej. Przez jakiś czas przebywała we Francji. Po ukończeniu szkolenia wojskowego, w 1940 przybyła do Warszawy. Często opuszczała kraj – była kurierem dyplomatycznym. 4 marca 1945 została aresztowana przez NKWD. Wywieziono ją za Ural, a później do Frankfurtu nad Odrą, skąd uciekła. Wróciwszy do Warszawy pracowała jato instruktor szybowcowy   w Aeroklubie Poznańskim jako pilot doświadczalny i instruktor w Bielsku-Białej, a także jako asystent na Uniwersytecie Poznańskim. W 1969 roku Zarząd Aeroklubu Polskiego nadał Modlibowskiej za wybitną działalność w polskim szybownictwie tytuł    i odznakę Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego. Za działalność niepodległościową została odznaczona m.in.: Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych Więzień NKWD     i PRL. Zmarła 11 lipca 2001 r. w Łężeczkach koło Pniew. Została pochowana w rodzinnym grobowcu w Gostyniu. Od roku 2003 imię Wandy Modlibowskiej nosi Aeroklub Poznański.

 

 

Tadeusz Góra

(1918 – 2010)

Od najmłodszych lat interesowały go szybowce. Każde wakacje spędzał w Bezmiechowej, ponieważ jak sam zauważał: „poza szybowcami świata nie widziałem”. W roku 1939 za przelot     o rekordowej długości FAI nadała mu Medal Lilienthala. Rok wcześniej na zawodach szybowcowych w Inowrocławiu zdobył mistrzostwo Polski.   W czasie wojny poprzez Skandynawię przedostał się do Francji, a następnie do Anglii. Początkowo walczył     w dywizjonie RAF-u, później już w polskim dywizjonie 316. Wojnę rozpoczął jako sierżant, a zakończył w stopniu polskiego porucznika i angielskiego kapitana. Do kraju wrócił w 1948 roku. Pracował jako instruktor w górskiej szkole szybowcowej w Żarze,  a po przeniesieniu do Bielska był najpierw pilotem doświadczalnym w Instytucie Szybownictwa, a następnie podjął szkolenie w Aeroklubie Bielsko-Bialskim. W 1950 r. zdobył złotą odznakę szybowcową z trzema diamentami. W 1937 roku Tadeusz Góra ponownie przywdział mundur oficera lotnictwa z dystynkcjami kapitana. Został pilotem samolotów M1G-15, MlG-17, MIG-19, byt dowódcą i instruktorem. W roku 1972 przeszedł do rezerwy jako podpułkownik pilot. Po przejściu do rezerwy do początku lat 80-tych pracował w WSK-PLL Świdnik jako kierownik lotów. 28 sierpnia 2002 roku podczas Święta Lotnictwa Tadeusz Góra, od lat będący w stanie spoczynku, otrzymał awans do stopnia pułkownika. 15 sierpnia 2007 został awansowany na stopień generała brygady w stanie spoczynku. Adam Ustynowicz wyreżyserował film biograficzny pt. „Dziennik pilota Góry”. Prapremiera odbyła się 1 lutego 2007 r. na Zamku Królewskim w Warszawie. Film był też emitowany w Programie 1 Telewizji Polskiej oraz w TV Polonia. W 2008 roku, na 90. urodziny Tadeusza Góry, ukazała się poświęcona mu biograficzna książka „Medalowe wzloty” autorstwa Tadeusza Chwałczyka.

Tadeusz Góra zmarł 4 stycznia 2010 r. w Świdniku, gdzie został pochowany na cmentarzu komunalnym w Alei Zasłużonych.

 

 

Jadwiga Piłsudska – Jaraczewska

Córka Marszalka Polski Józefa Piłsudskiego. Przed wojną latała   w Bezmiechowej. W lecie 1937 roku jako siódma pilotka w Polsce, a także jako najmłodsza, uzyskała kategorię „D” pilota szybowcowego. Zaliczała się do elity pilotów – latała bardzo dobrze i na wszystkich typach samolotów i szybowców. Miała ogromny talent i czuła latanie. Była bardzo popularna. W czasie wojny znalazła się w Anglii, gdzie latała w jednostce transportowej, dostarczającej samoloty   z punktów zaopatrzenia do poszczególnych dywizjonów. Tam też wyszła za mąż za porucznika Marynarki Wojennej –  Andrzeja Jaraczewskiego. Po wojnie przebywała    w Anglii na emigracji. Pracowała tam jako architekt, a także prowadziła z mężem firmę. Jesienią 1990 r. powróciła do Polski na stałe. W dniu swych urodzin, 28 lutego 2008 r. została odznaczona przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

 

 

Wacław Czerwiński

(1900 – 1988)

Latem 1928 r. przebywając w Bezmiechowej u państwa Czerkawskich dokonał odkrycia bezleśnego stoku w Górach Słonnych, który później stał się terenem szkoleniowym wielu polskich szybowników i lotników. W latach 1929-31 rokrocznie wyprawiał się do Bezmiechowej wraz ze Szczepanem Grzeszczykiem, aby w 1932 r. zorganizować tu Szkołę Szybowcową pod patronatem Aeroklubu Lwowskiego. Jako konstruktor i wykładowca tamtejszej szkoły zaprojektował kilka szybowców, na których dokonywano później rekordowych przelotów. Z Bezmiechową związał się inżynier Wacław Czerwiński do 1936 r. W tymże roku przeniósł się do Podlaskiej Wytwórni Samolotów w Białej Podlaskiej. We wrześniu 1939 r. opuścił Polskę, przedostał się do Francji, a następnie do Anglii. W roku 1941 wyjechał do Kanady. Tam został kierownikiem grupy konstrukcyjnej w zakładach lotniczych De Harilland  w Toronto. Po zakończeniu wojny inż. Wacław Czerwiński kilkakrotnie zmieniał pracę i stanowiska, pozostając jednak stale w kanadyjskim przemyśle lotniczym. Zmarł 17 czerwca 1988 r. w Toronto.

 

 

Bolesław Baranowski

(1912-1992)

Urodził się 22 II 1912 roku. Należał do sław bezmiechowskiej akademii. Był kierownikiem sekcji szybowcowej Aeroklubu Lwowskiego, pełnił także przez rok funkcję kierownika Szkoły Szybowcowej w Bezmiechowej. Kierował pierwszym kursem szybowcowym w Polsce zorganizowanym dla cudzoziemców  w Bezmiechowej. Jest autorem słynnych „10 Przykazań Pilota Żaglowego”. W 1939 r. pracował w PZL Mielec, zaś w czasie wojny w Kanadzie przy produkcji bombowego „Lancastera”. Po wojnie mieszkał w USA. W czerwcu 1992 r. został honorowym członkiem Stowarzyszenia na Rzecz Reaktywowania i Rozwoju Szkoły Szybowcowej w Bezmiechowej. Zmarł 2 VIII 1992.

 

 

Piotr Mynarski

 Ostatni przed wojną kierownik Szkoły Szybowcowej w Bezmiechowej. Uczestnik wielu międzynarodowych zawodów, instruktor oraz autor licznych szybowcowych rekordów. Mówiono, że obdarzony był ptasim instynktem wyszukiwania wznoszeń.

 

 

Mieczysław Szczudłowski

(1896 – 1974)

Urodził się 2 II 1896 roku we Lwowie. Jako uczeń gimnazjalny zajmował się modelarstwem lotniczym oraz brał aktywny udział w Polskich Drużynach Strzeleckich. W czasie I wojny światowej jako obserwator pełni służbę w armii austriackiej. Po wojnie wraca do kraju, gdzie wiąże się na dłuższy czas z lotnictwem wojskowym. Odbywa kolejno różne kursy, szkolenia, studia wojskowe obejmując dowództwo I Dywizjonu Lotniczego. W grudniu 1934 r. zostaje przeniesiony w stan spoczynku.  W latach 1935-1949 szkoli się na szybowcach m.in. w Bezmiechowej, kończy kurs podstawowego pilotażu. W czasie okupacji zajmuje się czynną działalnością w AK, bierze udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie związany ponownie z lotnictwem wojskowym do 1950 roku. Po przejściu na emeryturę zajmuje się tłumaczeniem podręczników wojskowych. Zmarł 9 IV 1974 r. w Warszawie.

 

 

Maria Younga-Mikulska

Pierwsza w Polsce kobieta – instruktor szybowcowy, autorka kilku rekordów. Podczas wojny wstąpiła do polskiego oddziału Lotniczej Pomocniczej Służby Kobiet (WAAF) w Anglii. Później wraz z mężem Zbigniewem wyjechała do Pakistanu, gdzie zaangażowała się w rozwijanie pakistańskiego szybownictwa.

 

 

Leopold Kwiatkowski

(1906-1968)

Urodził się 11 XI 1906 r. w Nowym Sączu. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do szkoły średniej w Zakopanem. W szkole istniała sekcja modelarska, której był aktywnym członkiem. Po uzyskaniu kategorii pilota szybowcowego w 1933 r. odbywał wyższe szkolenie szybowcowe oraz praktykę instruktorską w Bezmiechowej, gdzie przebywał do sierpnia tegoż roku. W rok później ponownie odbywał dalszy trening w Bezmiechowej. W latach 30-tych uczestniczył w krajowych zawodach szybowcowych.    W czasie okupacji przebywał w Nowym Sączu, gdzie    z ramienia ZWZ-AK pełnił do 1944 roku służbę kurierską, organizował punkty kontrolne i służbę łączności. Kierował też przerzutami żołnierzy i oficerów na trasie Warszawa-Budapeszt pod pseudonimem Tomek. W 1944 walczył w oddziałach Armii Krajowej. Po wojnie był współtwórcą Aeroklubu Podhalańskiego oraz twórcą Szkoły Szybowcowej w Tęgoborzu koło Nowego Sącza. Zmarł 11 II 1968 r. w Nowym Sączu.

 

 

Zdzisław Bednarski

(1915-1942)

W 1935 roku zdobył w Bezmiechowej kategorię C pilota szybowcowego. Po kampanii wrześniowej przedostał się do Anglii. Walczył w 302 dywizjonie myśliwskim. Zginął w locie bojowym nad Francją 26 I 1942 roku, w czasie której czwórka Polaków stoczyła walkę z kilkunastoma samolotami wroga.

 

 

Szczepan Grzeszczyk

(1901 – 1967)

Do roku 1939 był jedynym w Polsce pilotem latającym na 121 typach szybowców i samolotach o różnym przeznaczeniu. Otrzymał przydomek „ojca polskiego szybownictwa”. Od 1936 roku pracował w Państwowych Zakładach Lotniczych, gdzie był kierownikiem Biura Konstrukcyjnego. W okresie II wojny światowej przebywał w Anglii w Bazie Blackpool, a od 1944 roku pracował w Ministerstwie Przemysłu Lotniczego. Do Bezmiechowej Grzeszczyk trafił po raz pierwszy z zaproszenia  W. Czerwińskiego w 1928 roku. Przeszedł do historii lotnictwa polskiego jako jedna    z najwybitniejszych i najbardziej zasłużonych postaci. Jego rekordy szybowcowe były jednymi z pierwszych w kraju, na szybowcach jego konstrukcji ustanowiono 22 rekordy krajowe, przy czym uzyskano również dziesiątki warunków do srebrnych odznak szybowcowych. Szczepan Grzeszczyk zmarł 5 V 1967 roku w Waszyngtonie.

 

 

Wiktor Leja

(1910-1981)

Urodził się 27 IV 1910 r.  w Kuźnicy Skokowskiej koło Kępna w województwie poznańskim. Od najmłodszych lat interesował się lotnictwem.  W 1929 uzyskał maturę  w gimnazjum klasycznym w Ostrowie Wielkopolskim. W rok później rozpoczął studia na wydziale lotniczo-okrętowym Politechniki Gdańskiej. W 1935 r. szkolił się  w pilotażu szybowcowym w Bezmiechowej, jak również ukończył studia i uzyskał dyplom inżyniera lotniczego. Po ukończeniu studiów pracował w PLL LOT i Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych w Warszawie  i Poznaniu. W latach okupacji prowadził okupacyjną działalność lotniczą. Po wojnie pracował jako rzeczoznawca lotniczy, w latach 1935-59 pełnił funkcję Dyrektora Technicznego PLL LOT. Opublikował także szereg artykułów w prasie lotniczej, jak również wydał książkę, w której zawarł swoje wspomnienia. Zmarł 5 III 1981 r.  w Nałęczowie w wieku 70 lat.

 

 

Kazimierz Chorzewski

(1903 – 1977)

Urodził się 8 V 1903 r. w Kijowie. W Grudniu 1919 r. przeniósł się do Warszawy wraz z rodzicami, świadectwo dojrzałości uzyskał w 1923r. w Wilnie. W latach 1923/24 i 1925/26 studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, a w roku 1926/27 na Politechnice Lwowskiej. Zaliczył dwa lata politechniki. W roku 1927/28 był współorganizatorem Aeroklubu Akademickiego we Lwowie. W styczniu 1929 r. był członkiem wyprawy badawczej w Bieszczady, w wyniku której tereny Gór Słonnych – Ustianowa i Bezmiechowa – zostały zakwalifikowane jako szybowiska. We wrześniu 1929 r. powołany zostaje do wojska, tam też uzyskuje odznakę pilota. W latach 1930-32 pełni funkcję instruktora  w Aeroklubie Lwowskim. W 1932 r. uzyskuje Chorzowski w Bezmiechowej kategorię C pilota szybowcowego. W latach 1931-34 bierze udział w licznych zawodach samolotowych krajowych i międzynarodowych. W latach 1935-39 pracuje w PLL LOT, gdyż ze względu na stan zdrowia musi rozstać się z lataniem. W wojnie obronnej zostaje internowany przez wojska sowieckie w okolicach Czortkowa. W rok później wraca do Warszawy i bierze czynny udział w konspiracji jako członek Komendy Głównej Armii Krajowej. Po wojnie pracuje w PLL LOT, prowadzi wykłady lotnicze na kursach, pełni funkcję redaktora w Państwowych Wydawnictwach Handlu Zagranicznego AGPOL. Pod koniec swego życia wydał książkę w której zawarł swoje lotnicze wspomnienia. Zmarł 1IV 1977 r. w Warszawie w wieku 73 lat.